از ابتدای سال ۱۳۸۶ سیستم جامع یکنواخت کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی با هدف تهیه و تأمین اطلاعات صحیح و به موقع جهت تصمیمگیری، برنامهریزی و کنترل دقیق فعالیت های مربوط به تدارکات کالای مورد نیاز در راستای جلوگیری از رکود و یا وقفه در عملیات روزمره، نگهداری مؤثر و ایمن دستگاهها و تجهیزات واحدها و همچنین انجام پروژهها و برنامه های از قبل پیشبینی شده شروع به فعالیت کردهاست.
از دیگر اهداف تعریف شده برای این سامانه، مدیریت و کنترل موجودی انواع کالاها در انبارهای شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی بوده که از یک طرف از کمبود کالا و خسارتهای ناشی از آن جلوگیری کرده و از سوی دیگر با دادن اطلاعات درست و بهنگام از این موجودی ها از انجام خریدهای بیرویه و در نتیجه انباشت سرمایه ممانعت بعمل آورد.
با توجه به این ویژگی ها و آگاهی از نقش اساسی این مجتمع در آینده کشور، انجام طرح های پژوهشی پیرامون موضوع ارزیابی همه جانبه سیستم جامع یکنواخت کالا به عنوان ابزار مهمی که چند سالی است از زمان عملیاتی شدن این سامانه می گذرد ضرورتی است که در این برهه زمانی احساس می شود. لذا این تحقیق با هدف بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، جهت ارائه پیشنهادات اصلاحی انجام می شود.
اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش
بهبود مستمر عملکرد سازمان ها، نیروی عظیم همافزایی[۹] ایجاد میکند که این نیروها میتوانند پشتیبان برنامه رشد، توسعه و ایجاد فرصتهای تعالی سازمانی شود. بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسایی چالشهای پیش روی سازمان و کسب بازخورد و اطلاع از میزان اجرای سیاستهای تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، بهبود مستمر عملکرد میسر نخواهد شد. این چالش ها در مورد برخی سازمان ها از درجه اهمیت بیشتری برخوردار هستند. تمامی موارد یادشده بدون اندازهگیری و ارزیابی امکانپذیر نیست (پاکروان، خوبیاری، ۱۳۹۱).
لرد کلوین[۱۰] فیزیکدان انگلیسی در مورد ضرورت اندازهگیری میگوید: “هرگاه توانستیم آنچه درباره آن صحبت میکنیم اندازه گرفته و در قالب اعداد و ارقام بیان کنیم میتوانیم ادعا کنیم درباره موضوع مورد بحث چیزهایی میدانیم، در غیر این صورت آگاهی و دانش ما ناقص بوده و هرگز به مرحله بلوغ نخواهد رسید”. علم مدیریت نیز مبین این مطالب است. هرچه را که نتوانیم اندازهگیری کنیم نمیتوانیم کنترل کنیم و هرچه را که نتوانیم کنترل کنیم مدیریت آن امکانپذیر نخواهد بود. موضوع اصلی در تمام تجزیه و تحلیلهای سازمانی، عملکرد است و بهبود آن مستلزم اندازهگیری است و از این رو یک سازمان بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل تصور نیست (رحیمی، ۱۳۸۵).
بهرهگیری از نظام های کنترل و سنجش عملکرد در کسب و کار را میتوان با سیستم کنترل خودرو مقایسه کرد. فرمان، گاز و ترمزها راننده را قادر میسازند تا کنترل سرعت و جهت خودرو را در دست داشته باشد. تجهیزات داشبورد نیز ارائه اطلاعات مهم سرعت و اعلام به موقع خطرات احتمالی ناشی از وجود مشکل در سیستم اتومبیل را به عهده دارند سازمان های دارای عملکرد مطلوب مانند اتومبیل مسابقهای هستند که سرعت بالایی دارند بنابرین نیازمند نظام های کنترل و سنجش عملکرد بوده تا از طریق آن مدیران بتوانند به بالاترین میزان عملکرد موجود دست یابند (سایمونز[۱۱]، ۲۰۰۰).
با توجه به اهمیت استراتژیک و جایگاه ویژه شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی در تامین نیازهای انرژی و اقتصادی کشور، این مجموعه بزرگ هم از این قاعده مستثنی نبوده و هر گونه اشتباهی در تصمیم گیری ها هزینه های هنگفت و جبران ناپذیری را برای شرکت و به دنبال آن مملکت به بارخواهد آورد. اطمینان از تامین به موقع کالاها و پاسخ به نیازهای تدارکاتی و عملیاتی آن از اهمیت بسزایی برخوردار است و در این راستا سیستم جامعی که بتواند این حجم بالای عملیات کالا را مدیریت و تامین و کنترل نماید در رﺃس و کانون توجه قرار دارد.
لذا موضوع بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا و آگاهی از عوامل تأثیرگذار بر این مقوله در شرایط کنونی بسیار حائز اهمیت میباشد و میتواند راهکارهای ارزنده ای را ارائه دهد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی انجام میگیرد.
اهداف تحقیق
الف- هدف اصلی
بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی
ب- اهدف فرعی
۱-بررسی تأثیر استفاده از سیستم جامع یکنواخت کالا بر فرایند تهیه و تدارک کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی.
۲-بررسی تأثیر استفاده از سیستم جامع یکنواخت کالا، بر رضایتمندی کاربران آن در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی.
۳-بررسی فرایند تهیه و تدارک کالا بواسطه سیستم جامع یکنواخت کالا بر رضایتمندی کاربران در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی.
فرضیه های پژوهش
فرضیه های این پژوهش به شرح زیر است:
۱- سیستم جامع یکنواخت کالا، بر فرایند تهیه و تدارکات کالا تاثیر دارد.
۲- سیستم جامع یکنواخت کالا، بر رضایتمندی کاربران تاثیر دارد.
۳- فرایند تهیه و تدارکات کالا بواسطه سیستم جامع یکنواخت کالا، بر رضایتمندی کاربران تاثیر دارد.
قلمرو تحقیق
هر تحقیق باید دارای قلمرو و دامنه مشخصی باشد تا محقق در تمامی مراحل تحقیق، بر موضوع تحقیق احاطه کافی داشته باشد و بتواند نتایج حاصل از نمونه را به جامعه تعمیم دهد.
قلمرو موضوعی
قلمرو موضوعی این پژوهش، بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا در بین کاربران فعال آن در ستاد مدیریت بازرگانی شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی میباشد.
قلمرو مکانی
در تحقیق حاضر، مدیریت بازرگانی شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی به عنوان قلمرو مکانی محسوب می شود.
قلمرو زمانی
مطالعات این تحقیق از مهرماه سال ۱۳۹۲ تا پایان ۱۳۹۳سال طول کشیده است.
تعاریف
تعریف متغیرها
تعاریف مفهومی، عبارت یا کلماتی هستند که واژه یا اصطلاحی گنگ و وسیعی را تشریح می نمایند. تعریف مفهومی باید دو صفت داشته باشد:
الف) مفهوم باید با کلمات دیگری به جز خود آن مفهوم تعریف شود.
ب) تعریف مثبت بر تعریف منفی رجحان دارد (ساروخانی، ۱۳۸۰: ۹۰).
بنابرین مفهوم سازی کاری بیش از تعریف ساده یا قراردادی واژگان فنی یک علم است. این کار، ساختن مفهوم انتزاعی برای فهمیدن امری واقعی است (کیوی و کامپنهود[۱۲]، ۱۳۷۶).