– مرور عینی صورت‌های مالی توسط فردی مستقل از مدیریت که باعث افزایش اعتماد عمومی نسبت به اعتبار صورت‌های مالی و بهبود عملیات گزارشگری مالی می‌شود.

– کمیته حسابرسی باعث تحکیم استقلال حسابرسان داخلی و مستقل از زمانی که آن ها به طور مستقیم با کمیته حسابرسی ارتباط دارند، می‌شود.

پرایس واتر هاوس^[۱۲] معتقد است اکنون بر سرمایه‌گذاران، تحلیل‌گران و قانون‌گذاران مشخش شده است که کمیته‌های حسابرسی کمک بزرگی به کیفیت گزارشگری مالی می‌کنند. کمیته‌های حسابرسی تبدیل به ابزاری مهم برای شرکت‌ها شده‌اند تا قابلیت اعتماد روند گزارشگری مالی را نظارت نمایند. یک راه افزایش اعتماد عموم نسبت به صورت‌های مالی دخالت مستقیم هیئت مدیره در روند حسابرسی و صحت اطلاعات مالی گزارش شده می‌باشد.

کمیته‌های حسابرسی به عنوان مکانیسم‌های نظارتی تلقی می‌شوند که عدم تقارن اطلاعاتی بین اعضای هیئت مدیره داخلی(مدیریت) و خارجی(غیرمدیریت) را کاهش می‌دهند.(الچینیشر و شیلدز، ۱۹۸۵؛ و پینکاس و همکاران، ۱۹۸۹^[۱۳])

وجود کمیته حسابرسی مؤثر به نفع حسابرسان مستقل می‌باشد. کمیته حسابرسی متشکل از مدیران خارج از شرکت استقلال و اثربخشی حسابرسان را بالا برده و موجب کشف بیشتر مشکلات می‌گردد(داکویلر و همکاران^[۱۴]).

۲-۷- وظایف و تعهدات کمیته حسابرسی

به دلیل الزامات دولتی، بورس اوراق بهادار ایالات متحد ملزم به تصویب قوانینی به منظور تقویت کمیته حسابرسی و به تبع آن حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران است. در دسامبر ۱۹۹۹، بورس اوراق بهادار قوانین جدیدی را بر مبنای پیشنهادهای کمیته بلوریبون برای بهبود اثربخشی کمیته حسابرسی شرکت‌ها صادر کرد. بر اساس این قوانین، کمیته حسابرسی ملزم بود:

۱٫صورت‌های مالی حسابرسی شده را با حضور مدیران مجددا بازنگری کند. ۲٫ در خصوص موارد مهم و خاص از قبیل عدم‌توافق با مدیریت در خصوص به کارگیری رویه‌های حسابداری و روش‌های مورد استفاده برای مبادلات غیرمعمول و مهم با حسابرسان رایزنی کند. ۳٫ تاییدیه‌ی کتبی از حسابرسان در خصوص استقلال آینده آن ها دریافت کند. ۴٫ گزارشی در خصوص انجام وظایف محوله‌ی پیش گفته صادر کند.

قانون ساربینز- آکسلی در سال ۲۰۰۲، تغییراتی در این وظایف اعمال کرد و وظیفه انتخاب و نظارت بر کار حسابرسان مستقل شرکت به وظیفه این کمیته افزوده شد. اما باید توجه داشت این قوانین تنها ‌در مورد موسساتی قابل اجرا است که سهام آن ها در بورس اوراق بهادار ایالات متحده داد و ستد می‌شوند.

در قانون اخیر کاملا مشخص است تشکیل کمیته حسابرسی مستلزم دخالت هیات مدیره در فرایند گزارشگری مالی است و انتظار می‌رود از این طریق، هیات مدیره بتواند کنترل بیشتری بر عملکرد مدیریت و منع استفاده‌ آن ها از رویه‌های انعطاف‌پذیر حسابداری به منظور گزارشگری سود مورد انتظار تحلیلگران و سهام‌داران، به دست آورد. هیات مدیره همچنین می‌تواند به صورت تلویحی، از طریق ارتباط با حسابرسان، اعتبار صورت‌های مالی را ارزیابی کند. (ابهاس^[۱۵]، ۲۰۰۹)

همچنین به نظر می‌رسد قوانین موجود در خصوص مذاکرات با حسابرسان می‌تواند مبنایی برای گردآوری اطلاعات در خصوص استقلال حسابرسان باشد که برای ارزیابی ویژگی بی‌طرفی صورت‌های مالی شرکت بسیار ضروری است. علاوه بر مسئولیت اعضای کمیته حسابرسی، مهمترین نکته‌ای که باید مدنظر قرار گیرد، دقت و عدم سهل‌انگاری اعضای کمیته حسابرسی است. بدین منظور، لازم است متذکر شویم الزامات مربوط به کمیته حسابرسی، این کمیته را ملزم می‌کند تا انجام وظایف محوله به آن ها را از قبیل بازنگری در صورت‌های مالی و مذاکره با مدیریت و حسابرسان مستقل، به طور کامل افشا کند.

این کمیته، به عنوان پل ارتباطی بین حسابرسان داخلی و مستقل و هیئت‌مدیره تلقی می‌شود، و فعالیت‌های آن شامل بررسی انتصاب حسابرسان، دامنه کلی حسابرسی، نتایج حسابرسی، کنترل‌های مالی داخلی و اطلاعات مالی جهت انتشار است. علاوه بر این، وجود یک کمیته حسابرسی در شرکت، نظارت انتقادگونه از گزارشگری مالی شرکت و فرایندهای حسابرسی را فراهم می‌کند. علاوه بر گزینش حسابرسان، تعیین دستمزد و حفظ یا اخراج حسابرسان نیز بر عهده کمیه حسابرسی است(زولکارنین و همکاران^[۱۶] ، ۲۰۰۷).

۲-۸- کمیته حسابرسی و حسابرسان مستقل

کمیته حسابرسی از طریق انتخاب، عزل، تعیین حق‌الزحمه حسابرسان مستقل، نظارت و ارزیابی عملکرد و صلاحیت آن ها، استقلال و اثربخشی و نقش حسابرسان مستقل، اعتباربخشی به صورت‌های مالی حسابرسی شده، حل و فصل هر گونه عدم توافق یا اختلاف بین مدیریت و حسابرسان مستقل در ارتباط با گزارش‌های مالی، حدود دامنه خدمات حسابرسی و غیرحسابرسی انجام شده توسط حسابرسان مستقل، هماهنگ‌سازی امور حسابرسی مستقل با حسابرسی داخلی و… نقش بسیار مهمی در بهبود عملکرد حسابرسان مستقل دارد. استاندارد پذیرفته شده حسابرسی شماره ۶۱ با عنوان «ارتباط حسابرسان مستقل با کمیته حسابرسی»، حسابرسان مستقل را ملزم می‌کند تا نسبت به شرایط قابل گزارش و نقاط ضعف با اهمیت، شواهد دال بر وقوع تقلب، اطلاعاتی درباره اعمال غیرقانونی و تحریفات با اهمیت مندرج درباره اطلاعات میان‌دوره‌ای را به اطلاع کمیته حسابرسی برساند. انجمن حسابرسان خبره کانادا در تحقیقات خود تحت عنوان عوامل مؤثر بر قضاوت حرفه‌ای حسابرسان مستقل، ‌به این نتیجه رسیدند که عوامل محیطی نظیر کمیته حسابرسی بر قضاوت حرفه‌ای حسابرس مؤثر می‌باشد. (CICA،۱۹۹۵).