۲-۱-۱-۱-۱-۲-۲- گرایش‌های تفکر انتقادی

همان‌ طور که در فصل اول آمد، هفت گرایش مثبت در ارتباط با تفکر انتقادی وجود دارند که چون فرد را به استفاده از مهارت‌های تفکر انتقادی عادت می‌دهند گاه به آن ها عادت‌های فکری خوب نیز گفته می‌شود. این گرایش‌ها یا هفت عادت فکری خوب بنا به نظر فاسیونه و همکارانش عبارتند از حقیقت‌جویی، گشوده‌ذهنی، تحلیلگری، قاعده‌مندی، اعتماد به نفس در تفکر انتقادی، کنجکاوی و پختگی شناختی (راهنمای سیاهه گرایش به تفکر انتقادی کالیفرنیا، ۲۰۰۷؛ فاسیونه و فاسیونه، ۱۹۹۲؛ فاسیونه و همکاران، ۱۹۹۵؛ گیانکارلو و فاسیونه، ۲۰۰۱). از آنجا که این گرایش‌ها در فصل اول به طور مبسوط تعریف شدند، در این بخش به تعریف مختصر آن ها بسنده می‌شود.

«حقیقت‌جویی» به معنای تمایل به جست و جوی معتبرترین اطلاعات است، حتی اگر اطلاعات جدید عقاید و علایق از پیش‌پنداشته شخص را زیر سؤال ببرند.

«گشوده‌ذهنی» نسبت به عقاید نو و یا مخالف به معنای گرایش به مورد ارزیابی قرار دادن نظرات و عقاید متفاوت از نظر و عقیده خود و احترام گذاشتن به حق دیگران برای داشتن عقاید متفاوت است.

«تحلیلگری» به معنای ارزش قایل بودن برای استفاده از قدرت استدلال به کمک اطلاعات قابل اثبات در برخورد با مسایل است.

«قاعده‌مندی» به معنای تمایل به عمل سازماندهی شده در برخورد با مسایل است.

«اعتماد به نفس در تفکر انتقادی» به معنای اعتماد داشتن به قدرت استدلال خود است.

«کنجکاوی» به معنای تمایل به کسب اطلاعات درباره امور است، حتی زمانی که فرد نمی‌تواند از این اطلاعات بلافاصله استفاده کند.

«پختگی شناختی» به معنای گرایش به تصمیم‌گیری مدبرانه است. وجود این گرایش موجب می‌گردد که فرد این موضوع را در نظر داشته باشد که بعضی از مسایل به دلیل ساختار خود بیش از یک راه حل موجه و ‌قانع کننده دارند و یا در مواردی نمی‌توان ‌در مورد راه حل آن ها بر مبنای قطع و یقین به نتیجه رسید (راهنمای سیاهه گرایش به تفکر انتقادی کالیفرنیا، ۲۰۰۷؛ فاسیونه و فاسیونه، ۱۹۹۲؛ فاسیونه و همکاران، ۱۹۹۵).

۲-۱-۱-۱-۱-۲-۳- سنجش گرایش‌های تفکر انتقادی

فاسیونه با بهره گرفتن از توصیف متفکـر نقـاد ایده‌آل در گزارش دلفـی، مقیـاسـی تحت عنوان سیـاهه گرایش به تفکر انتقادی کالیفرنیا به منظور سنجش گرایش‌های تفکر انتقادی تهیه ‌کرده‌است (فاسیونه و فاسیونه، ۱۹۹۲). این سیاهه بر مبنای مفهومی ‌از تفکر انتقادی تهیه شده است که تفکر انتقادی را مجموعه‌ای از فرایندهای شناختی عمومی ‌و غیروابسته به رشته تحصیلی خاصی می‌داند. از آنجا که در بخش مرور تحقیقات پیشین نتایج حاصل از این سیاهه در تحقیقات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است، در این بخش لازم است توضیح مختصری ‌در مورد این سیاهه داده شود. بحث بیشتر ‌در مورد این سیاهه در فصل سوم خواهد آمد.

سیاهه گـرایش به تفکر انتقادی کالیفرنیا از هفت خرده‌مقیـاس حقیقت‌جویی، گشوده‌ذهنی،

تحلیلگری، قاعده‌مندی، اعتماد به نفس در تفکر انتقادی، کنجکاوی و پختگی شناختی تشکیل شده است. هر آزمودنی هفت نمره از این خرده‌مقیاس‌ها و یک نمره کل که از طریق جمع زدن نمرات این هفت خرده‌مقیاس محاسبه می‌شود، به دست می‌آورد. نمره کل نشان‌دهنده گرایش کلی فرد به تفکر انتقادی است. نمره آزمودنی در خرده‌مقیاس مربوط به هر گرایش معین و نیز نمره کل وی بر اساس نقاط برشی که توسط سازندگان سیاهه تعیین شده‌اند، در یکی از این

1. 1. . critical thinking ↑

1. 1. . self-regulated ↑

1. 1. . self-directed ↑

1. 1. . Facione ↑

1. 1. . Halpern ↑

1. 1. . Hakel ↑

1. 1. . American Philosophical Association (APA) ↑

1. 1. . Huff ↑

1. 1. . Lawson ↑

1. 1. . Paul ↑

1. 1. .World Health Organization (WHO) ↑

1. 1. . Overhoiser ↑

1. 1. . modernism ↑

1. 1. . Kant ↑

1. 1. . post modernism ↑

1. 1. . John Dewey ↑

1. 1. . Maks Black ↑

1. 1. . Gordon Hulfish ↑

1. 1. . Robert Ennis ↑

1. 1. . Mathew Lipman ↑

1. 1. . John MacPeck ↑

1. 1. . Richard Paul ↑

1. 1. . reflective thinking ↑

1. 1. . Garrison ↑

1. 1. . Ennis ↑

1. 1. . Jones ↑

1. 1. . Norris ↑

1. 1. . Giancarlo ↑

1. 1. . Kurfiss ↑

1. 1. . Peter Facione ↑

1. 1. . Delphi ↑

1. 1. . self-regulation ↑

1. 1. . interpretation ↑

1. 1. . analysis ↑

1. 1. . evaluation ↑

1. 1. . inference ↑

1. 1. . explanation ↑

1. 1. . skills ↑

1. 1. . dispositions ↑

1. 1. . characterological ↑

1. 1. . disposition ↑

1. 1. . critical spirit ↑

1. 1. . California Critical Thinking Disposition Invenotry (CCTDI) manual ↑

1. 1. . Gainen ↑

1. 1. . truth-seeking ↑

1. 1. . open-mindedness ↑

1. 1. . analyticity ↑

1. 1. . systematicity ↑

1. 1. . CT-confidence ↑

1. 1. . inquisitiveness ↑

1. 1. . cognitive maturity ↑

1. 1. . dishonesty ↑

1. 1. . intolerance ↑

1. 1. . inattention ↑

1. 1. . haphazard ↑

1. 1. . mistrustful of reason ↑

1. 1. . indifference ↑

1. 1. . simplistic ↑

1. 1. . naively dualistic ↑

1. 1. . basic psychological need ↑

1. 1. . Schommer-Aikins ↑

1. 1. . Basic Needs Theory (BNT) ↑

1. 1. . Rayan ↑

1. 1. . Deci ↑

1. 1. . Kakay ↑

1. 1. . fundamental psychological need ↑

1. 1. . need for autonomy ↑

1. 1. . need for competence ↑

1. 1. . need for relatedness ↑

1. 1. . well-being ↑

1. 1. . self-reliance ↑

1. 1. . category ↑

1. 1. . cultural insight ↑