• 1. اهداف تحقیق:

هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان تأثیر ریسک محیط، استراتژی شرکت و ساختار سرمایه بر روی عملکرد شرکت می‌باشد. ‌بنابرین‏ برای تحقق هدف فوق اهداف فرعی زیر مطرح می‌شوند:

۱) تعیین میزان رابطه میان ریسک محیط،استراتژی شرکت و ساختار سرمایه با نرخ بازده حقوق صاحبان سهام

۲) تعیین میزان رابطه میان ریسک محیط،استراتژی شرکت و ساختار سرمایه با جریان نقد آزاد هر سهم

• 1. سؤالات تحقیق:

سؤال اصلی تحقیق:

بین عوامل محیطی، خط مشی و نحوه تأمین مالی شرکت با عملکرد شرکت چه رابطه‌ای وجود دارد؟

با توجه به سؤال اصلی تحقیق سؤالات فرعی به شرح زیر مطرح می‌گردد:

۱) میان ریسک محیط،استراتژی شرکت و ساختار سرمایه با نرخ بازده حقوق صاحبان سهام چه رابطه‌ای وجود دارد؟

۲) میان ریسک محیط،استراتژی شرکت و ساختار سرمایه با جریان نقد آزاد هر سهم چه رابطه‌ای وجود دارد؟

• 1. فرضیه ‏های تحقیق:

با توجه به اهداف ذکر شده، فرضیه کلی این پژوهش به صورت زیر می‌باشد:

بین عوامل محیطی، خط مشی و نحوه تأمین مالی شرکت با عملکرد شرکت رابطه مستقیم وجود دارد.

بر اساس فرضیه فوق، فرضیه های فرعی پژوهش به شرح زیر است:

1. 1. بین عوامل محیطی، خط مشی و نحوه تأمین مالی شرکت با نرخ بازده حقوق صاحبان سهام رابطه مستقیم وجود دارد.

1. بین عوامل محیطی، خط مشی و نحوه تأمین مالی شرکت با جریان نقدی آزاد هر سهم رابطه مستقیم وجود دارد.

   1. تعاریف واژه‏ ها و اصطلاحات فنی و تخصصی:

عوامل محیطی: محیط خارج از شرکت بر روی عملکرد شرکت از دیدگاه جریانات نقدی و سودآوری تعریف شده است و از ۲ بخش تشکیل شده است: ۱- عامل اقتصادی و ۲- عامل بازار

عامل اقتصادی از طریق کوواریانس بین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و نرخ رشد فروش شرکت و عامل بازار نیز از طریق کوواریانس بین قیمت بازار سهام شرکت و میانگین قیمت بازار سهام ۵۰ شرکت برتر اندازه‌گیری می‌شود. (چاسوس و السن^[۳]،۲۰۰۷: ۵۰۵).

خط مشی شرکت: خط مشی شرکت در قالب دو سیاست رشد و نقدینگی توسط مدیریت عالی شرکت جهت توسعه حوزه فعالیت‌ها و حضور در بازارهای رقابتی طراحی می‌شوند. هدف اساسی از تدوین این خط‌مشی‌ها افزایش سودآوری و نقدینگی شرکت می‌باشد (چاسوس و السن،۵۰۵:۲۰۰۷).

نحوه تأمین مالی: ترکیبی از بدهی و حقوق صاحبان سهام است که شرکت بدان وسیله به تأمین مالی دارایی‏های خود می‌پردازد. (شیرزاده،۱۳۸۱: ۱۰).

عملکرد شرکت: عملکرد شرکت در قالب جریان‌های نقدی آزاد هر سهم^[۴] و بازده حقوق صاحبان سهام^[۵] تعریف شده است (چاسوس و السن،۲۰۰۷: ۵۰۵).

• 1. قلمرو پژوهش :

قلمرو پژوهش از بعد مکانی و زمانی به شرح ذیل است:

۱-۷-۱- قلمرو مکانی پژوهش:

قلمرو مکانی این پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می­باشند.

۱-۷-۲- قلمرو زمانی پژوهش:

قلمرو زمانی این پ‍ژوهش سال های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ می‌باشد.

۱-۷-۳- قلمرو موضوعی پژوهش:

در این پژوهش، محقق سعی دارد با ارائه مدلی، به بررسی مؤلفه‌های رابطه میان عوامل محیط، خط مشی شرکت و ساختار سرمایه با عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس پرداخته و الگویی مناسب و عملی به منظور به کارگیری مؤثر هریک از مؤلفه‌های مذکورارائه نماید.

• 1. روش پژوهش:

نوع مطالعه توصیفی و از نوع علی است.در این تحقیق از مدل رگرسیون تک متغیره وچند متغیره برای آزمون فرضیه‌ها استفاده خواهد شد. همان‌ طور که در قسمت شرح و بیان مسئله پژوهشی اشاره شد عملکرد یک شرکت هنگامی در مقایسه با سایر شرکت ها مطلوب تر خواهد بود که قادر باشد عوامل اثرگذار محیطی را کنترل نموده، استراتژی مناسبی برای خود تهیه کرده و ساختار سرمایه ای را انتخاب نماید که متناسب با سیاست های شرکت باشد. تحقیقی که بتواند تأثیر تمامی این عوامل را در نظر بگیرد بهتر خواهد توانست عملکرد شرکت ها را توضیح دهد. در این تحقیق به پیروی از چاسوس و السن(۲۰۰۷)، به بررسی تأثیر ریسک محیط، استراتژی شرکت و ساختار سرمایه بر عملکرد شرکت ها پرداخته و متغیرهای مورد استفاده به شرح زیر محاسبه خواهند شد:

عوامل محیطی در قالب ریسک محیط تعریف شده اند، ریسک محیط از طریق دو بعد ریسک اقتصادی و ریسک بازار اندازه ‏گیری می شود، این عوامل بیانگر تأثیر شرایط عدم اطمینان محیط بر عملکرد شرکت ها می‌باشند. ریسک اقتصادی بیانگر تغییر پذیری محیط اقتصادی کلان می‌باشد(رس^[۶]،۱۹۹۹ ). ریسک بازارنیز در برگیرنده چگونگی عملکرد بازار(عملکرد سهام) شرکت در مقایسه با متوسط عملکرد بازار است(داموداران^[۷]،۱۹۹۷).

ریسک اقتصادی از طریق نرخ رشد تولید ناخالص داخلی^[۸] (GDP)و نرخ رشد فروش شرکت اندازه ‏گیری می‏ شود. کوواریانس میان نرخ رشد GDP و نرخ رشد فروش شرکت، عددی به دست می‌دهد که بیانگر ریسک اقتصادی است، ریسک اقتصادی بیانگر این موضوع است که چگونه رشد فروش شرکت متناسب با نرخ رشد GDP تغییر می ‏کند. ریسک بازار نیز از طریق کوواریانس میان قیمت بازار سهام شرکت و میانگین قیمت بازار سهام ۵۰ شرکت برتر اندازه ‏گیری می شود، نتیجه این محاسبه نشان دهنده این موضوع است چگونه قیمت سهام شرکت متناسب با قیمت سهام ۵۰ شرکت برتر دچار نوسان می شود(چاسوس و السن^[۹]،۲۰۰۷).

در این تحقیق استراتژی شرکت، درقالب دو استراتژی رشد و نقدینگی در نظر گرفته می شود. معیارهای مورد استفاده برای اندازه ‏گیری رشد شرکت عبارتند از: ۱- رشد فروش ۲- رشد دارایی ها و ۳- رشد بالقوه. نقدینگی شرکت نیز بستگی به ماهیت دارایی های شرکت دارد هرچه قدر موجودی نقد و یا سرمایه‏گذاری‌های‏کوتاه- مدت شرکت بیشتر باشد نقدینگی آن نیز بیشتر می شود، البته باید توجه کرد که ماهیت دارایی های یک شرکت بستگی به نوع فعالیت و استراتژی آن دارد (زوک و روقرز^[۱۰]،۲۰۰۱ ).

اولین معیار برای اندازه ‏گیری استراتژی شرکت، رشد فروش شرکت می‌باشد، میزان رشد فروش برای شرکت های مورد نظر در دوره زمانی مربوطه به صورت سالانه محاسبه خواهد شد. معیار دوم، رشد دارایی های شرکت می‏ باشد که این معیار نیز به صورت سالانه محاسبه خواهد شد. پتانسیل یا توانایی رشد شرکت سومین معیاری است که از طریق تقسیم ارزش بازار دارایی های شرکت ( که از طریق ارزش بازار سهام شرکت بعلاوه ارزش دفتری بدهی ها اندازه ‏گیری می‏ شود) بر ارزش دفتری دارایی ها اندازه ‏گیری می شود. سیاست نقدینگی نیز از طریق تقسیم میانگین موجودی نقد و سرمایه‏گذاریهای کوتاه مدت بر کل دارایی ها محاسبه می شود. در این پژوهش برای کمی‏کردن ساختار سرمایه از حاصل تقسیم میانگین بدهی های شرکت بر ارزش دفتری دارایی ها استفاده شده است(چاسوس و السن،۲۰۰۷).