منبع: هولدن، ۲۰۰۰: ۹

۲-۹٫ اثرات جهانگردی و حضور توریست در کشور

۱- اقتصادی:

جهانگردی صادرات نامرئی خدمات و محصولات است. مثلاً هزینه ­هایی که یک جهانگرد در سرزمین دیگر مصرف می­ کند هزینه غذایی تفریحات، مسکن، حمل و نقل، خرید هدایا، کالاهای بومی که ارزی است (کاظمی، ۱۳۸۹). جهانگردی فرآیندی است که سایر بخش­های اقتصادی دیگر را فعال می­ کند. به عنوان مثال: توسعه جهانگردی سبب گسترش و توسعه جاده ها، فرودگاه­ها، امکانات بندری، ترمیم، بناهای تاریخی، تجارت و غیره شد (گو و پنگ، ۲۰۱۱).

ایجاد فرصت­های اشتغال به گونه ­ای که باید بگویم ایجاد هتل، مراکز جهانگردی سبب جذب کارکنان خدماتی، بهبود کیفیت فرآورده ­های صنعتی، غذایی، صنایع دستی. جهانگردی به عنوان یک عامل اقتصادی عمده و بسیار مؤثر در سال‌های اخیر مورد توجه فراوان قرار گرفته، از مزایایی که جهانگردی از نقطه نظر اقتصادی دارد، گستردگی زمینه اشتغال در آن است.

به لحاظ خصوصیت ویژه جهانگردی که همانا مصرف و گردش پول است برای بسیاری از خدمات و کالاها ایجاد تقاضا می­ شود که همگی موجب پدید آمدن رشد متوازن در اقتصاد در اقشار کشور و پذیرایی جهانگرد است.

۲- اجتماعی

تأثیر دگرگونی شرایط، فرهنگی بر روی جهانگردی واضح است زیرا آمارهای رسمی و اموری که از طرف کارشناسان و متخصصین بخش جهانگردی ابراز می­ شود و مورد توجه قرار گرفته نمایشگر آن است که بعضی متغیرها نظیر سن، جنس، درآمد، میزان تحصیلات، اموال شخصیه، شغل و غیره بر چگونگی جهانگردی اثر فراوان دارد.

جهانگردی عاملی است برای شناخت تمدن، فرهنگ سرزمین­ها وقتی که عده ای از مردم دیار دیگر اقامتی دارند، با آداب و رسوم آن مردم آشنایی پیدا ‌می‌کنند و خواه ناخواه تحت تأثیر قرار می­ گیرند و قسمتی از این اثرات اجتماعی را با خود حفظ و به سرزمین خود می­برند و ‌می‌توان گفت جهانگردی است که موجب آشنایی تمدن­ها با یکدیگر است (گو و پنگ ، ۲۰۱۱).

۳- فرهنگی

گرچه فرهنگ از نظر علم مردم شناسی مجموعه ای از شناخت­ها و اعتقادات است، ارزش‌ها و تعلیمات اجتماعی را در بر ‌می‌گیرد ولی به آن اکتفا نگرده و همزمان شیوه ­های رفتاری مردم را شامل می­ شود. جشن‌های مردمی، مراسمی که در موفقیتها و زمان­های خاصی برگزار می­ شود و یا شرکت در ورزش­های گوناگون، جزء رفتارهای مردمی است که جهانگردی نیز به نوبه­ خود یکی از شیوه ­های فرهنگی از رفتارهای مردم است که میدان فعالیت آن روز به روزدر حال گسترش و تکوین است در پی هر گونه تغییری که در فرهنگ مردمی به وجود می ­آید طبعاً پاره ای از عوامل شناخت و آگاهی نیز در بر ‌می‌گیرد که به خوبی ‌می‌توان دگرگونی و تغییر کمی و کیفی در ابعاد جهانگردی را مشاهده نمود. مثلاً کاهش ارزش­های مذهبی قومی پاسخگوی نقصان در جهانگردی مذهبی خواهد بود یا بالعکس و یا در کم شدن تعداد نفرات خانواده و وابستگی آن ‌می‌توان به کاهش جهانگردی خانواده پی برده. تجربه جهانگردی از اموری است که نه تنها به پیشرفت فرهنگی منجر می شود بلکه سرچشمه فرهنگ است (وان بنن، ۲۰۰۷).

۴- بین‌المللی

مسافرت مردم، اقامت در یک سرزمین مسائلی را در سطح مملکت و دولت به وجود ‌می‌آورد که در حد نهایی خود با ارتباط سیاسی بین ملتها و برقراری سلسله مقررات بین‌المللی به منظور حفظ حقوق افراد یک سرزمین در یک سرزمین دیگر منتهی می­ شود.

پیوستگی دو ملت با یکدیگر و ارتباطات معنوی اغلب ایجاد در زمینه ­های بسیار مساعد در روابط بین‌المللی می­ نماید. برقراری مجامع و کنفرانس­های بین ­المللی به منظور تبادل افکار و عقاید مسافرت‌های فرهنگی، بازدیدهای دوستانه و بالاخره جمع شدن ملتها به دور هم از نمونه های بارز جهانگردی است و عامل پردازش در روابط بین الملل و تأمین صلح و امنیت جهانی محسوب می­گردد. به همین دلیل گفته­اند جهانگرد، عامل صلح است.

۵- کسب اخبار و اطلاعات

از دیگر اثرات مثبت حضور توریست و صنعت جهانگردی کسب اخبار و اطلاعات مورد نیاز از کشورها در جهت برنامه ریزی دقیق تر در نحوه کار و برخورد بین الملل با آن کشور ‌می‌باشد.

۲-۱۰٫ اشتغال و جهانگردی

مجموعه فعالیت­های گسترده ای که معمولا در اثر توسعه گردشگری در کشور ایجاد می­ کند بیش از هر بخش اقتصادی؛ فرصت­های شغلی فراهم ‌می‌آورد (گو و پنگ ، ۲۰۱۱). این بدان علت است که صنعت جهانگردی اصولا یک فعالیت خدماتی است و نیروی انسانی بیشتری می­طلبد.

اثرات افزایش اشتغال در بخش گردشگری کشورهای در حال توسعه مساعدتر از کشورهای صنعتی است زیرا در کشورهای در حال توسعه زمینه و امکانات رشد صنعتی محدود است. فعالیت­های صنع جهانگردی عمدتاً شامل صنایع ساختمانی (مانند هتل­ها ، متلها ، دهکده­ها و امثال آن ها) صنایع غذایی (مانند رستوران­ها، چایخانه­ها، و غیره) بخش تجاری جهانگردی (مانند آژانس­های مسافرتی ، تور گردان­ها و مشابه آن) صنعت حمل و نقل (مانند خطوط حمل ونقل هوایی­، شرکت­های حمل و نقل دریایی، شرکت‌های اتوبوس رانی، خطوط راه آهن، شرکت و آژانس­های کرایه اتومبیل و غیره) راهنمایان، مراکز فروش کالاهای سوغاتی و هدایا، صنایع دستی، مراکز تفریحی و امثال آن ها ‌می‌باشد (لومسدن،۱۳۹۰).

بررسی­هایی که بخش جهانگردی بانک جهانی در مکزیک و کنیا به عمل آورده است، نشان می­دهد برای هر واحد سرمایه­ای که در بخش گردشگری صرف می­ شود، بیش از هر بخش فعالیت اقتصادی دیگر فرصت‌های شغلی جدید ایجاد می­گردد.

بررسی­ های مشابه­ای که توسط سازمان جهانی در سایر کشورها به عمل آمده، به نتایج مشابهی رسیده است. رابطه میزان سرمایه ­گذاری و فرصت­های شغلی که بر اثر آن فراهم می­ شود، در تمام کشورها و مناطق مختلف یکسان و به یک نسبت نیست بلکه بر اثر عوامل مشروح زیر متناوب می‌باشد:

– خصوصیات سیستم اقتصادی و سیاست اشتغال کشور

– ابعاد مؤسسات توریستی، نوع مدیریت، درجه ماشینی بودن صنایع، میزان استفاده از خدمات کامپیوتری و فصلی بودن فعالیت.

با نگاهی به آمارها و پیش‌بینی­های سازمان جهانی جهانگردی و شورای جهانگردی و مسافرت جهانی، در می یابیم که صنعت گردشگری به عنوان بزرگترین سازمان یا نهادی که ‌می‌توان به کارگیری نیروی انسانی را دارا است، در بسیاری از کشورها به صورت بزرگترین کارفرما درآمده است:

این صنعت در اروپای شرقی ۴/۹ درصد از حقوق کلیه کارکنان را می ­پردازد.

– در سال ۱۹۹۴، بیش از ۱/۷ تریلیون دلار دستمزد یا حقوق از طریق صنعت گردشگری پرداخت شده است، یعنی مبلغی برابر با۱۰/۳ درصد کل دستمزدها وحقوقهای کارکنان سراسر دنیا.

– در جزایر و کشورهای حوزه کارائیب ۱۸/۷ درصد دستمزد و حقوق کارکنان از طریق صنعت گردشگری پرداخت می­ شود.

– پیش ­بینی می­ شود در سال ۲۰۱۵ مشاغلی که به وسیله صنعت جهانگردی ایجاد می­ شود، به میزان ۵/۹ درصد رشد یابد.

اشتغال زایی صنعت گردشگری به سه گروه به شرح زیر تفکیک می­گردد:

اشتغال مستقیم: مشاغلی که کارکنشان با جهانگردان در تماس هستند و به صورت مستقیم با تجربه ­های جهانگردی سرو کار دارند، مانند: مهمانخانه­ها، کارکنان مهمانپذیرها، شرکت‌های هواپیمایی و کشتیرانی، دفاتر خدمات جهانگردی، کارکنان مراکز تفریحی و فروشگاه­هایی که در این بخش کار ‌می‌کنند.