۱-۲- تشریح و بیان مسئله پژوهش
نقش حسابرسی در اعتباربخشی به سود شرکتها در پی سقوط انرون[۱] از اهمیت درخور توجهی برخوردار شده است. تفاوتهای ناشی از کیفیت حسابرسی به صورت تفاوت در اعتبار ارائه شده به وسیله حسابرسان و کیفیت سود صاحبکاران، خود را نشان میدهد. از آنجا که کیفیت حسابرسی دارای ابعاد متفاوتی است و به طور ذاتی مشاهدهناپذیر است، مشخصه حسابرسی خاصی وجود ندارد که به عنوان شاخصی برای اندازهگیری آن در نظر گرفته شود. اغلب مطالعات گذشته از حسن شهرت حسابرس به عنوان شاخصی برای
اندازهگیری کیفیت حسابرسی استفاده و رابطه بین حسن شهرت و کیفیت سود را بررسی کردهاند(بکر[۲] ۱۹۹۸ ٬ ری نولد و فرانسیس[۳]،۲۰۰۰ ).
ارزش نهائی فعالیت حسابرسی در کمک به استفاده کننده برای تشخیص کیفیت اطلاعات دریافت شده میباشد ، از این رو استفاده کنندگان اطلاعات می بایست صلاحیت حسابرس را پذیرفته تا به اظهارنظر او اعتماد کنند و در شرایطی که اطمینان استفاده کنندگان جلب نشود هدف های حسابرسی به صورت کامل تحقق نمی یابد . از طرف دیگر بحران های گزارشگری مالی سال های اخیر که موجب فروپاشی شرکت های بزرگی گردید ، توجه محققان و مجامع حرفه ای را به افزایش قابلیت اعتماد گزارش های حسابرسی و کاهش قصور ، معطوف ساخت. با عنایت به موارد فوق ضروری است در بازار سرمایه ایران نیز کیفیت حسابرسی و متغیرهای مؤثر آن شناسایی شود .
همچنین یکی از قابل تأمل ترین و چالش بر انگیزترین مسائل عصر حاضر٬بحث توسعه ی اقتصادی است؛ به گونه ای که تحقق آن به یکی از اهداف اساسی سیاست گذاری ها و تصمیم گیری های اقتصادی کشورها تبدیل شده است (عظیمی ۱۳۷۵٬).از عوامل مؤثر بر رشد و توسعه ی پایدار اقتصادی٬ سرمایه گذاری مؤثر است. بدین منظور٬ یک واحد اقتصادی برای سرمایه گذاری در طرح های مختلف٬ باید حد یا میزان سرمایه گذاری را با توجه به محدودیت منابع٬ مورد توجه قرار دهد (مدرس و حصارزاده ٬ ۱۳۸۷ ). این امر٬ از طریق روش های ارزیابی طرح ها٬ از جمله ارزش فعلی خالص انجام می شود. طبق این روش٬ در یک یا چند طرح وقتی سرمایه گذاری انجام میگیرد که٬ارزش فعلی خالص آن طرح٬ مثبت باشد. از این رو٬ مسأله ی اصلی این پژوهش که تقبل طرح هایی با ارزش فعلی خالص منفی٬ منجربه سرمایه گذاری بیش از حد و صرف نظر کردن از طرح هایی با ارزش فعلی خالص مثبت٬ منجر به سرمایه گذاری کم تر از حد می شود که عدم بهینه بودن سرمایه گذاری را به دنبال خواهد داشت (وردی[۴]٬ ۲۰۰۶ )؛زیرا مدیران باید به صورت بهینه و در طرح هایی سرمایه گذاری کنند که برای شرکت ارزش آفرینی کند؛ یعنی طرح هایی با ارزش فعلی خالص مثبت٬ پذیرفته و طرح هایی با ارزش فعلی منفی٬ رد شود. جریان نقد آزاد شرکت ها٬ از جمله دلایل اصلی در به وجود آمدن سرمایه گذاری بیش از حد در سطح شرکت است (یانگ و جیانگ[۵] ٬ ۲۰۰۸ ) و موجب به وجود آمدن مسائلی چون کاهش کارایی سرمایه گذاری٬ افزایش تورم و توسعه ی ظاهری اقتصاد کلان می شود و به شدت به منافع سهامداران آسیب می رساند.
۱-۳- ضرورت انجام پژوهش
بدون شک، تخصص صنعت بر ماهیت تجربه و کار حسابرسی و دستیابی به مهارت تأثیر میگذارد و ممکن است برای متخصصان انفرادی شرایطی را فراهم کند تا بهتر مسائل و موضوع های پیرامون خاص صنعت را شناسایی کنند و مورد توجه قرار دهند (سولومون و شیلد[۶] ٬ ۱۹۹۵ ). با افزایش تخصص صنعت در سطح انفرادی، تخصص صنعت در سطح شرکت افزایش مییابد. مزایای تخصص حسابرس در صنعت در سطح شرکت انباشت و افزایش مییابد، زیرا تخصص صنعت انتقال دانش به دست آمده و فناوری ایجاد شده را از یک صاحبکار به سایر صاحبکاران مشابه تسهیل میکند. بنابرین، انتظار میرود حسابرسان متخصص صنعت حسابرسی های با کیفیت بالاتری نسبت به غیرمتخصصان فراهم کنند.
مطالعات قبل نشان دهده است که کیفیت حسابرسی و کیفیت سود شرکتهای با حسابرسان متخصص بالاتر است ( ریچالت[۷]٬ ۲۰۰۹ ).در حالی که به نظر میرسد استفاده از حسابرسان متخصص صنعت به نفع شرکتهای صاحبکار است٬ با این حال فقط تحقیقات محدودی انجام شده است که به طور مستقیم نشان دهنده مزایای استفاده از حسابرسان متخصص صنعت است. لذا هر چه در جهت بررسی فواید استفاده از حسابرسان متخصص صنعت و تجزیه و تحلیل آن کوشش شود، با توجه به اهمیتی که در بهبود کارایی سرمایه گذاری از طریق کیفیت بالاتر گزارش های مالی حسابرسان متخصص صنعت پیشبینی می شود ، باز هم اندک میباشد.
۱-۴- پرسش های پژوهش
مطالعات اولیه و بررسی متون نظری موجود و مطالب ارائه شده در قسمت تشریح و بیان مسئله سوالات متعددی را به ذهن متبادر میکند.در پژوهش حاضر این پرسش مطرح است:
آیا تخصص حسابرس در صنعت خاص٬ کارایی سرمایه گذاری را بهبود می بخشد؟
در پرسش اصلی مذبور ما در جهت یافتن رابطه ای میان متغیر های پژوهش خواهیم بود. این امر با فرضیه پردازی مناسب و اجرای آزمون های آماری در دسترس میباشد.
۱-۵- اهداف پژوهش
پژوهش حاضر درصدد است تا از طریق جمع آوری اطلاعات لازم به بررسی تاثیر محدودیت های مدیریت بر هدایت سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بپردازد بر این اساس اهدافی بشرح ذیل مطرح میگردد.
۱-۵-۱- اهداف علمی پژوهش
با توجه به مطالب اشاره شده هدف علمی پژوهش که مطابق با فرضیه و عنوان پژوهش میباشد به شرح زیر است:
هدف اصلی : بررسی ارتباط تخصص حسابرس در صنعت خاص و کارایی سرمایه گذاری
اهداف فرعی :
-
- بررسی ارتباط تخصص حسابرس در صنعت خاص و کارایی سرمایه گذاری بر مبنای تغییر در دارایی های غیر جاری.
- بررسی ارتباط تخصص حسابرس در صنعت خاص و کارایی سرمایه گذاری بر مبنای تغییر در سرمایه گذای های بلندمدت.
۱-۵-۲- اهداف کاربردی پژوهش
اولین کاربرد هر پژوهش جنبه نظری و توسعه رشته مورد پژوهش میباشد که زمینه لازم را برای توسعه تئوری های آن رشته و حرکت به سمت سیستم های سازگارتر و کاراتر را مهیا میسازد٬ اما نتایج این پژوهش با توجه به هدف کلی آن میتواند برای گروههای زیر مفید واقع شود: